Stationsgebouwen

Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.

Stationsgebouwen in België

Noot vooraf: Dit onderwerp is nog niet geheel af. In de komende tijd volgen nog enkele plaatjes. Wie aanvullingen of verbeteringen kan geven, in het bijzonder of een gebouw wel of niet is geklasseerd (inclusief data) als monument, architecten en hun personalia, et cetera, nodig ik graag uit om contact op te nemen met de samensteller van deze rubriek, via e-mail: info@mariusbroos.nl. Hartelijk dank.

In deze rubriek komen, op een enkeling na, stationsgebouwen in beeld, die ontstaan zijn in de periode 1855-1914 en die anno 2018, qua buitenzijde, in een niet al te zeer verminkte toestand behouden zijn gebleven. Er is wel één criterium gesteld. Indien ik in de jaren 1970-2015 (bij toeval) uitkwam op een stationsvoorplein dat volgeplempt was met auto's of allerlei andere storende toevoegsels of bouwsels, dan werd de plaat niet gemaakt. Aldus heb ik een aantal malen voor deze gebouwen mijn toevlucht gezocht in een of meer oude ansichtkaarten. Een enkele keer heb ik een ansichtkaart van een niet meer bestaand stationsgebouw geplaatst, als illustratie van fraaie sommige toegangspoorten tot een stad, zoals Brugge en Oostende.

Want als een voorplein vol storende zaken staat, komt een stationsgebouw niet tot zijn recht. Het is immers destijds ontworpen als een soort toegangspoort tot een stad en wanneer je je woonplaats goed op de kaart wilt zetten, dan hoor je als gemeentebestuur te zorgen dat het oog wordt gestreeld door een gebouw dat in zijn biotoop past. Het is precies als bij een windmolen: zodra de wind niet ongestoord kan zorgen voor draaiende wieken, daalt het rendement.

De gebouwen in deze rubriek staan op alfabetische volgorde en zeggen dus niets over mijn voorkeur. Als zodanig ligt het begin dan ook bij Aalst, het mooiste voorbeeld in België van een oud stationsgebouw met een voorplein dat uitsluitend voorbehouden is aan voetgangers en fietsers, zoals dat in de vorige eeuw nog lange tijd het geval was.

Nogal wat stationsgebouwen zijn in Vlaamse neorenaissancestijl gebouwd. Als grondleggers van deze stijl worden Henri Beyaert (* 29 juli 1823 te Kortrijk, + 22 januari 1894 te Brussel) en Charles-Emile Janlet ( * 1 januari 1839 te Brussel, + 14 september 1919 te Brussel) beschouwd. Zij ontwierpen een nieuwe nationale stijl door gebruik te maken van historische stijelementen en inlandse bouwmaterialen. Weldra werden ze nagevolgd door tal van architecten in heel het land, waarvan de namen lang niet altijd bekend zijn gebleven.

Aalst, bouwjaar 1855-1856, architect Jean-Pierre Cluysenaar (* 28 maart 1811 te Kampen (NL), + 16 februari 1880 te Brussel).
De bouwstijl van het stationsgebouw is een mengsel van een middeleeuwse burcht met een gotisch stadhuis.
Gebouw sinds 19 juni 1978 geklasseerd als monument. Ansichtkaart uit circa 1935.

Adinkerke - De Panne, bouwjaar 1913, architect Joseph (Jos) Viérin (* 10 mei 1872 te Kortrijk, + 23 februari 1949 te Brugge). Viérin bouwde veel villa's, vooral aan de kust (De Panne, Westende, Duinbergen en Knokke), maar ook in Brugge en in Kortrijk. Hij spande zich in om kenmerken van de traditionele lokale architectuur te verwerken in zijn ontwerpen. Het stationsgebouw van Adinkerke - De Panne is symmetrisch van opzet en sluit voor het spoorwegbedrijf in België de vooroorlogse tijd eigenlijk af. Na 1918 ontstond een geheel eigen stijl. Ansichtkaart uit circa 1925.

Antwerpen-Dam, bouwjaar 1892, verplaatst in 1907, architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw sinds 8 november 1996 geklasseerd als monument, alleen niet meer als stationsgebouw in gebruik.
Foto van 30 april 1979.

Antwerpen-Centraal, bouwjaar 1898-1905, architect Louis Joseph Jean Baptiste Delacenserie (* 7 september 1838 te Brugge, + 2 september 1909 te Brugge), neogotische stijl (als vormentaal van de rooms-katholieke zuil).
Ansichtkaart, kant Koningin Astridplein, uit circa 1910.

Antwerpen-Centraal, bouwjaar 1898-1905, architect Louis Joseph Jean Baptiste Delacenserie (* 7 september 1838 te Brugge, + 2 september 1909 te Brugge), neogotische stijl.
Gebouw sinds 12 maart 1975 en perronoverkapping sinds 14 oktober 1976 geklasseerd als monument. Foto van 3 augustus 2014.

Antwerpen Centraal, bouwjaar 1898-1905, architect Louis Joseph Jean Baptiste Delacenserie (* 7 september 1838 te Brugge, + 2 september 1909 te Brugge), neogotische stijl. Ansichtkaart uit circa 1910.

De Beneluxdienst is nog geen jaar oud, of een fotograaf maakt deze twee prachtige beelden.
Foto links: Links staat trein 332, kort voor vertrek, en rechts trein 323, kort na aankomst. De twee stellen zijn ingezet in de dienst tussen Amsterdam CS en Antwerpen Centraal. Voor een doorgaande trein tussen Amsterdam en Brussel moeten reizigers volgens de dienstregeling van 1 juni 1958 t/m 27 september 1958 gebruik maken van andere Benelux-treinen. Een deel rijdt namelijk alleen tussen Amsterdam en Antwerpen.
Foto rechts: Links staat trein 332, kort na vertrek, en rechts een dieselmotorrijtuig van de NMBS, dat ook op de voorgaande plaat is te zien. Uit deze trein zijn een aantal jongens van de scouting op weg naar de uitgang van het station. Eén van hen kijkt recht in de cameralens van de fotograaf. Verder zijn enkele reizigers onderweg naar de Benelux (als semi-directe trein) naar Amsterdam.

Trein 332: Antwerpen Centraal v. = 13.57 u., Roosendaal a. = 14.28 u. / v. = 14.30 u. , Rotterdam CS a. = 15.10 u. / v. = 15.13 u., Amsterdam CS a. = 16.29 u.
Trein 323: Amsterdam CS v. = 11.14 u., Rotterdam CS a. = 12.28 u. / v. = 12.30 u., Roosendaal a. = 13.09 u. / v. = 13.12 u. ,
Antwerpen Centraal a. = 13.49 u.

Antwerpen Centraal, bouwjaar 1898-1905, architect Louis Joseph Jean Baptiste Delacenserie (* 7 september 1838 te Brugge, + 2 september 1909 te Brugge), neogotische stijl.
Gebouw sinds 12 maart 1975 en perronoverkapping sinds 14 oktober 1976 geklasseerd als monument. Foto van 10 april 1977.

Arlon, bouwjaar 1884-1885, architect Vanden Wijngaert (personalia onbekend), Franse neorenaissancestijl, ook als eclectisch aangeduid, in Lotharingse kalksteen met een onderbouw in blauwe steen. Het monumentale gebouw bestaat uit een middendeel dat via twee gaanderijen is verbonden met de buitenste 'paviljoenen'. Het hele gebouw is rijkelijk voorzien van sculpturen en heeft een mansardedak. Het eerste stationsgebouw van Arlon uit 1858 staat thans in Mellier. Ansichtkaart uit de jaren 1910.

Arlon, bouwjaar 1884-1885, architect Vanden Wijngaert (personalia onbekend), Franse neorenaissancestijl, ook als eclectisch aangeduid, in Lotharingse kalksteen met een onderbouw in blauwe steen. Het monumentale gebouw bestaat uit een middendeel dat via twee gaanderijen is verbonden met de buitenste 'paviljoenen'. Het hele gebouw is rijkelijk voorzien van sculpturen en heeft een mansardedak. Gebouw niet geklasseerd als monument, alleen in 2004 gerestaureerd. Foto van 4 oktober 1997.

Ath, bouwjaar 1892, architect G.F. de Blieck, Vlaamse neorenaissancestijl, symmetrisch van opzet. In dezelfde stijl kwamen ook een stationspostgebouw en een dienstwoning voor de stationschef tot stand.
Gebouw sinds ??-??-19?? geklasseerd als monument. Foto van 30 augustus 1977.

Ath, bouwjaar 1892, architect G.F. de Blieck, Vlaamse neorenaissancestijl, symmetrisch van opzet. In dezelfde stijl kwamen ook een stationspostgebouw en een dienstwoning voor de stationschef tot stand.
Gebouw sinds ??-??-19?? geklasseerd als monument. Foto van 14 september 1991.

Bastogne Sud, bouwjaar 1895, architect onbekend, Vlaamse neorenaissancestijl.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 3 juli 1995.

Bastogne Sud, bouwjaar 1895, architect onbekend, Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw niet geklasseerd als monument, echter niet meer als zodanig in gebruik. Foto van 6 juni 2005.

Beauraing, bouwjaar 1895, architect onbekend, villégiature- of cottagestijl.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 15 juli 1978.

Binche, bouwjaren 1905-1910, architect Pierre François Clément Isidore Langerock (* 19 september 1859 te Gent, + 14 september 1923 te Leuven), negotische stijl. Behalve het middendeel heeft het stationsgebouw ook fraaie einddelen. Het gebouw komt bijzonder goed tot zijn recht aan een ruim stationsvoorplein zonder veel obstakels. Het interieur is grotendeels authentiek gebleven.
Gebouw sinds 24 maart 1978 geklasseerd als monument. Foto van 9 mei 1991. (Zie ook afzonderlijke rubriek op deze site.)

Binche, bouwjaren 1905-1910, architect Pierre François Clément Isidore Langerock (* 19 september 1859 te Gent, + 14 september 1923 te Leuven), negotische stijl. Gebouw sinds 24 maart 1978 geklasseerd als monument. Foto van 13 april 1977.

Boechout, bouwjaar 1864, architect onbekend. De lage aanbouw (rechts) had aanvankelijk drie muuropeningen, die in 1881 werden uitgebreid tot zes. Het gebouw is identiek met de inmiddels afgebroken stationsgebouwen te Alphen (NL) en Riel (NL).
Gebouw niet geklasseerd als monument, echter niet meer als zodanig in gebruik. Foto van 17 september 1997.

Essen, bouwjaren 1901-1903, architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Het stationsgebouw van Essen is aan de straatzijde asymmetrisch van opzet en aan de perronzijde symmetrisch van opzet, iets wat niet vaak voorkomt in deze categorie objecten. Gebouw sinds 29 oktober 2002 geklasseerd als monument. Foto van 7 september 1988.
Op de achtergrond is het tijdelijke stationsgebouw uit de jaren 1901-1903 te zien. Dit gebouw is gesloopt in 1998 en was identiek aan het dienstgebouw op het emplacement Antwerpen Schijnpoort.

Essen, bouwjaren 1901-1903, architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Het stationsgebouw van Essen is aan de straatzijde asymmetrisch van opzet en aan de perronzijde symmetrisch van opzet, iets wat niet vaak voorkomt in deze categorie objecten. Gebouw sinds 29 oktober 2002 geklasseerd als monument. Foto van 13 maart 2011, waarbij Essen eindpunt is van wintersporttrein 13420 (Zell am See – Essen).

Enghien (Edingen), bouwjaar 1866, architect onbekend. Van dit type zijn in België slechts twee gebouwen opgetrokken, namelijk in Edingen en Marchienne-au-Pont, beide in 1866. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 21 juli 1978.

Florenville, bouwjaar 1879, architect onbekend, type Staatsspoorwegen uit 1873.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 8 juli 1995.

Franière, bouwjaar 1879, architect E.J. Robert (personalia onbekend).
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 19 augustus 1997.

Frasnes-les-Anvaing, eerder bekend als Frasnes-lez-Buissenal, bouwjaar 1881, architect Léonard (personalia onbekend).
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 14 september 1991.

Geel, bouwjaar 1879, architect onbekend. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 15 mei 1992.

Gent-Sint-Pieters, architect Louis Martial Adrien Ghislain Cloquet (* 10 januari 1849 te Feluy, + 11 januari 1920 te Gent), bouwjaar 1910-1913, geopend op 1 oktober 1912, neogotische stijl (als vormentaal van de rooms-katholieke zuil). Ansichtkaart uit circa 1914.

Gent-Sint-Pieters, architect Louis Martial Adrien Ghislain Cloquet (* 10 januari 1849 te Feluy, + 11 januari 1920 te Gent), bouwjaar 1910-1913, geopend op 1 oktober 1912, neogotische stijl (als vormentaal van de rooms-katholieke zuil).
Gebouw sinds 10 november 1995 geklasseerd als monument. Foto van 21 augustus 2010.

Grupont, bouwjaar 1895, architect onbekend, eclectische stijl, opgetrokken in Ardense natuursteen.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 6 juli 1995.

Haine-Saint-Pierre, bouwjaar 1885-1886, architect onbekend, Vlaamse neorenaissancestijl, symmetrisch van opzet.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 31 augustus 1977.

Haine-Saint-Pierre, latere uitbreiding aan oostzijde, architect onbekend, Vlaamse neorenaissancestijl, asymmetrisch van opzet. Het oorspronkelijke gebouw is nog juist te zien achter motorrijtuig NMBS 4504.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 31 augustus 1977.

Halle, bouwjaar 1887, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl, afgebroken in 1995 voor de werken aan een HSL-lijn. Ansichtkaart uit circa 1910.

Halle, bouwjaar 1887, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl, afgebroken in 1995 voor de werken aan een HSL-lijn. Gebouw nooit geklasseerd als monument. Foto van 19 juli 1990.

Heide, bouwjaar 1911, architect onbekend, type Staatsspoorwegen uit 1893.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 13 augustus 1988.

Idegem, bouwjaar na 1895, architect onbekend, type Staatsspoorwegen uit 1895.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 12 mei 1981.

Leuven, bouwjaar 1876-1879, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), neorenaissancestijl (in dit geval niet Vlaams). Het gebouw werd op 7 september 1879 officieel geopend. De grote perronoverkapping had een lengte van 140 meter, een breedte van 45 meter en een maximale hoogte van 21 meter. Eronder lagen ook zes sporen. In de Tweede Wereldoorlog liep de overkapping flinke schade op, die niet meer werd hersteld. Het restand verdween in 1952 in het kader van de elektrificatie en modernisering van lijn 26 Brussel - Liège. De foto uit 1952 toont de toestand, kort voor de algehele afbraak.

Leuven, bouwjaar 1876-1879, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), neorenaissancestijl (in dit geval niet Vlaams).
Gebouw sinds 19 maart 1996 geklasseerd als monument. Ansichtkaart uit circa 1910.

Leuven. Ruim een halve eeuw had Leuven slechts een summiere overkapping van de perrons en niet van de sporen, zodat de reizigers haast in weer en wind bleven staan. Pas na 2000 toen een 'hogesnelheidstrein' haar intrede deed, werd het tijd om in Leuven niet alleen het stationsgebouw een grote opknapbeurt te geven, maar ook een nieuwe overkapping naar een opvallend ontwerp te bouwen. Over de schoonheid van de uit zestien zacht glooiende, witte koepels bestaande overkapping kun je redetwisten, maar de reizigers op de vier perrons zullen het wel waarderen. Onder de overkapping liggen acht sporen.
Foto van 25 augustus 2010.

Leuze, bouwjaar 1877, een aangepaste reconstructie van voormalig stationsgebouw uit Tournai, architect Auguste Payen (* 7 juni 1801 te Brussel, + 16 april 1877 te Sint-Joost-ten-Node), bouwjaar 1842, neoclassicistische stijl.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 30 augustus 1977.

Lichtervelde, bouwjaren 1912-1914, architect onbekend, type Staatsspoorwegen uit 1895 met zijvleugel met 13 muuropeningen.
Ansichtkaart uit circa 1915.

Lichtervelde, bouwjaren 1912-1914, architect onbekend, type Staatsspoorwegen uit 1895 met zijvleugel met 13 muuropeningen.
Foto van 16 juli 1979.

Lier, bouwjaar 1861, architect Auguste Payen (* 7 juni 1801 te Brussel, + 16 april 1877 te Sint-Joost-ten-Node), neoclassicistische stijl. Ansichtkaart uit circa 1910.

Liège Guillemins. Hoewel het hier gaat over fraaie stationsgebouwen uit vroeger jaren, wil ik in deze rubriek toch een uitzondering maken. Het oorspronkelijke stationsgebouw van Liège Guillemins uit 1864 van ingenieur-architect A.P.J. Lambeau, dat qua stijl een overeenkomst had met de eveneens gesneuvelde stationsgebouwen in Namur, Mons en Charlerois Sud, viel in de jaren vijftig was ten offer aan functionele en industriele bouwkunde. Het nieuwe stationsgebouw leed aan een gebrek aan verbeeldingskracht en had even goed een kantoorgebouw kunnen zijn, in plaats van een stationsgebouw dat stedelingen moest aansporen tot het reizen per trein. Foto van 6 oktober 1995.

Evenals in Leuven moest het stationsgebouw van Liège Guillemins in het zicht van een 'hogesnelheidstrein' veel meer uitstraling krijgen. Ook de inmiddels totaal verloederde stationsbuurt werd met de grond gelijk gemaakt. Een prijsvraag werd uitgeschreven, waarbij de Spaanse architect Santiago Calatrave winnaar werd met een ontwerp voor een moderne spoorwegkathedraal uit staal, glas en wit beton. De perronoverkapping is 35 meter hoog en 200 meter lang. Het werk begon in 1999. De bouwplaats lag een honderdtal meters ten oosten van het oude stationsgebouw uit 1960.

De majestueuze toegang tot het stationsgebouw en perrons. Spoorwegingenieurs moesten de eigenzinnige Calatrave er meer dan eens op wijzen dat er ook treinen moesten kunnen rijden. Uiteindelijk werd op 18 september 2009 het stationsgebouw met veel feestvertoon in gebruik genomen.

Liège Guillemins, zicht op perrons en perronoverkapping, spoor 1 t/m 6, en de oude stad. Foto van 25 augustus 2010.

25-08-2010 2588 NMBS, 2381, gereed voor opdruk achter tr. IC 1734, spoor 2, Liège Guillemins (v = 12.08 u.)

25-08-2010 2590 SNCF, 4331, tr. Thalys 9421, spoor 1, Liège Guillemins (v = 12.13 u., + 15 min).

25-08-2010 2592 NMBS, 2381, terugkerend na opdruk voor tr. IC 1734, spoor 1, Liège Guillemins.

Liège Guillemins, zicht op perrons en perronoverkapping, spoor 5 t/m 9. Foto van 25 augustus 2010.

Lier, bouwjaar 1861, architect Auguste Payen (* 7 juni 1801 te Brussel, + 16 april 1877 te Sint-Joost-ten-Node), neoclassicistische stijl. Gebouw sinds 24 oktober 1995 geklasseerd als monument. Foto van 16 augustus 1987.

Mol, bouwjaar 1879, architect onbekend. Gebouw niet geklasseerd als monument, per 1 maart 2007 vervangen door nieuwbouw en in augustus 2010 afgebroken. Foto van 14 mei 1991.

Mol, bouwjaar 1879, architect onbekend. Gebouw niet geklasseerd als monument, per 1 maart 2007 vervangen door nieuwbouw en in augustus 2010 afgebroken. Foto van 30 augustus 2000.

Oostende (vroeger Ostende-Gare Maritime of Oostende-Kaai), bouwjaren 1911-1913, geopend per 1 augustus 1913, architecten Louis P.J. Seulen (* 1855, andere personalia onbekend) en P.J. Otten, belle-époquestijl. Behalve Oostende-Kaai had de stad nog het station Ostende-Ville of Oostende-Stad, gebouwd in de jaren 1879-1882 en na jaren andersoortig gebruik afgebroken in 1956.
Gebouw sinds 28-07-1983 geklasseerd als monument. Foto van 21 augustus 2010.

Ostende-Ville of Oostende-Stad, bouwjaren 1879-1882, architect Felix Laureys, bouwstijl in Engelse gotiek, na jaren andersoortig gebruik afgebroken in 1956. Ansichtkaart uit circa 1920.

Oudenaarde, bouwjaren 1890-1892, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Gebouw sinds 7 oktober 1993 geklasseerd als monument. Ansichtkaart uit circa 1930.

Oudenaarde, bouwjaren 1890-1892, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Gebouw sinds 7 oktober 1993 geklasseerd als monument. Ansichtkaart uit circa 1930.

Oudenaarde, bouwjaren 1890-1892, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Gebouw sinds 7 oktober 1993 geklasseerd als monument. Foto van 16 juli 1979.

Oudenaarde, bouwjaren 1890-1892, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Na de aanleg van het hoogegelegen spoorwegtraject door Oudenaarde is het fraaie uitzicht op het voormalige stationsgebouw aanzienlijk minder, zowel aan de straatzijde als aan de perronzijde.
Gebouw sinds 7 oktober 1993 geklasseerd als monument. Foto van 27 september 2014.

Roeselare, bouwjaar 1847 (linkerdeel op foto tot en met voetganger, dat wil zeggen: hoog middendeel met drie muuropeningen en aan weerszijden een lage aanbouw met vijf muuropeningen en vervolgens nog eens aan weerszijden een lage aanbouw met twee muuropeningen en het dak haaks op de rest van het gebouw).
In latere jaren is het rechterdeel (rechts van de voetganger) verrezen, dat wil zeggen: verhoging en uitbreiding van een lage aanbouw uit 1847 tot een hoge aanbouw met drie muuropeningen en dat nog eens herhaald in spiegelbeeld (maar zonder witgeverfde muren). Verder komt er nog een vrijstaand retiradegebouw tot stand (uiterst rechts).
Van dit alles is de architect onbekend. Het hele complex is enkele weken na het maken van de foto op 20 juli 1978 afgebroken en gaf op dat moment een goed beeld. Aan de straatzijde was dat altijd onmogelijk geweest vanwege de dicht opeenstaande bebouwing langs de straat.
Ervoor in de plaats was in 1977 in de stad een 'hoogspoor' in gebruik genomen met een nieuw stationsgebouw en een overkapping van de perrons. De conctructie van deze overkapping ziet er ongeveer hetzelfde uit als die in Breda (NL) uit 1972-1974, maar die is inmiddels vanwege de HSL-werken in Nederland enkele jaren geleden afgebroken.

Ronse, bouwjaar 1893, aangepaste reconstructie van het voormalige stationsgebouw uit Brugge, architect Auguste Payen (* 7 juni 1801 te Brussel, + 16 april 1877 te Sint-Joost-ten-Node), bouwjaar 1844, neoclassicistische stijl. Ansichtkaart uit circa 1910.

Ronse, bouwjaar 1893, een aangepaste reconstructie van voormalig stationsgebouw uit Brugge, architect Auguste Payen (* 7 juni 1801 te Brussel, + 16 april 1877 te Sint-Joost-ten-Node), bouwjaar 1844, neoclassicistische stijl.
Gebouw sinds 4 februari 1999 geklasseerd als monument. Foto van 14 september 1991.

Saint-Ghislain, bouwjaar 1890, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Ansichtkaart uit circa 1910.

Saint-Ghislain, bouwjaar 1890, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Ansichtkaart uit circa 1910.

Saint-Ghislain, bouwjaar 1890, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
De beste gelegenheid om de straatzijde van een stationsgebouw te fotograferen is het moment, waarop de straat of het voorplein wordt heraangelegd of gereconstrueerd. Gebouw sinds 10 augustus 1992 geklasseerd als monument. Foto van 13 september 2009.

Schaarbeek, links eerste deel, bouwjaar 1887 (asymmetrisch) en rechts tweede deel, bouwjaar 1913 (symmetrisch, sinds 2015 deel uitmakend van het spoorwegmuseum 'Train World'), architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Ansichtkaart uit circa 1920.

Schaarbeek, tweede deel, bouwjaar 1913 (eerste deel uit 1887, niet op foto), architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw sinds 10 november 1994 geklasseerd als monument. Foto van 3 oktober 1995.

Sint-Denijs-Boekel-Nederzwalm, bouwjaar 1868, architect onbekend, type Société Belge de chemins de fer uit 1868. Toevoegsels uit latere jaren: het bijgebouw (met dubbel dak) links vooraan, de uitbouw voor de beveiliging midden voor het hoge gedeelte en de lage aanbouw uiterst rechts. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 25 april 1984.

Soignies (Zinnik), bouwjaar 1891, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw niet geklasseerd als monument. Het stationsgebouw lijkt veel op dat van Vilvoorde uit 1883. Foto van 16 oktober 1997.

Tournai (Doornik), bouwjaren 1877-1879, geopend op 24 augustus 1879, architect Henri Beyaert, Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 1 augustus 1995.

Tournai (Doornik), bouwjaren 1877-1879, geopend op 24 augustus 1879, architect Henri Beyaert, Vlaamse neorenaissancestijl. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 1 oktober 1995.

Trooz, bouwjaar 1881, architect onbekend, 'architecture pittoresque' volgens Waalse regionale traditie in grijze breuksteen. De vroegere klokkentoren op het perron ter hoogte van de hoek van het lage gebouw aan de perronzijde (pal naast de trein) is afgebroken. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 13 april 1991.

Turnhout, bouwjaar 1896, architect Franz J. Seulen (* 1845, andere personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl.
Gebouw sinds 6 juli 1999 geklasseerd als monument. Foto van 15 mei 1992. (Zie ook afzonderlijke rubriek op deze site.)

Verviers-Central, bouwjaren 1925-1930, architect Emile Burquet (personalia onbekend), stationsgebouw als vervanger van Verviers-Est en Verviers-Ouest. Vaak werden nog tot lang na 1918 stationsgebouwen in traditionele stijl gerealiseerd, zoals Verviers-Central. Het gebouw verrees dwars op een spoorwegtunnel onder stad en had een asymmetrische gevelindeling.
Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 12 juli 1976.

Verviers-Central, bouwjaren 1925-1930, architect Emile Burquet (personalia onbekend), stationsgebouw in eclectische stijl als vervanger van Verviers-Est en Verviers-Ouest. Vaak werden nog tot lang na 1918 stationsgebouwen in traditionele stijl gerealiseerd, zoals in Verviers-Central. Het gebouw verrees dwars op een spoorwegtunnel onder stad en had een asymmetrische gevelindeling. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 6 oktober 1997.

Veurne, bouwjaar 1895, architect J.T.J. Wisselez (personalia onbekend), neogothische stijl (als vormentaal van de rooms-katholieke zuil). Gebouw sinds 27 oktober 1992 geklasseerd als monument. Foto van 3 april 1993. (Zie ook afzonderlijke rubriek op deze site.)

Vilvoorde, bouwjaar 1883, architect Henri J. Fouquet (personalia onbekend), Vlaamse neorenaissancestijl. Het stationsgebouw lijkt veel op dat van Soignies uit 1891. Gebouw sinds 1 december 1999 geklasseerd als monument. Ansichtkaart uit circa 1910.

Virton-Saint-Mard, bouwjaar 1880-1881, architect onbekend, Franse neorenaissancestijl, nagenoeg identiek aan stationsgebouw Tamine. Gebouw niet geklasseerd als monument. Foto van 9 juli 1995.

Voor dit onderwerp is gebruik gemaakt van de boekwerken:
Hugo de Bot, Stationsarchitectuur in België, deel 1, 1835-1914 en deel 2 (1914-2003), uitgave Brepols, 2002 en 2003.
Herman Welter en Stan Wagemans, Het grote Belgische stationsboek, uitgave Davidsfonds, 2012.

Wie meent aanvullingen of verbeteringen te kunnen geven, in het bijzonder of een gebouw wel of niet is geklasseerd als monument, architecten en hun personalia, et cetera, nodig ik graag uit om contact op te nemen met de samensteller van deze rubriek, via e-mail: info@mariusbroos.nl