Station Turnhout
 
Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.
 
 
ZW 013-10          30-07-1974         NMBS, stationsgebouw Turnhout (straatzijde).
Het fraaie stationsgebouw is gebouwd in 1896 naar een ontwerp van architect Franz Seulens.
 
 
Turnhout werd al heel vroeg, op 23 april 1855, vanuit Lier over Herentals verbonden met het snel groeiende spoorwegnet in Belgie. Het vrij korte baanvak werd geexploiteerd door de 'Chemin de fer de Lierre à Turnhout' (LT). Er bestaan slechts twee litho's van het eerste stationsgebouw, dat overigens nagenoeg identiek was aan de stationsgebouwen in Kapellen (boven) en Herentals.
 
 
Links     ZW 013-07          30-07-1974         NMBS, stationsgebouw Turnhout (perronzijde).
Rechts  ZW 013-09          30-07-1974         NMBS, stationsgebouw Turnhout (straatzijde).
 
 
In 1864 werd door de ‘Société Anonyme des chemins de fer du Nord de la Belgique’ (NB) een concessie aangevraagd voor een lijn van Turnhout naar Tilburg. Drie jaar later, op 1 oktober 1867, was die een feit, waarmee Tilburg een spoorwegknooppunt werd. De exploitatie was in handen van het exploitatieconsortium ‘chemins de fer Grand Central Belge’ (GCB), waarin de NB sinds 1 juli 1864 mee deed. Daarmee ontstond een rechtstreekse en korte verbinding tussen het steenkolenbekken ten zuiden van Charleroi (via Aarschot, Leuven en Ottignies) en de Tilburgse fabrikanten die er nu veel goedkoper hun steenkool vandaan konden halen. In 1883 kocht de Belgische Staat (Etat Belge) de concessie van LT en in 1897 die van de GCB terug, waardoor de exploitatie in handen kwam van de 'chemins de fer de l'Etat Belge' (EB). Stationsgebouw Turnhout (straatzijde), circa 1910.
 
 
Rond 1900 werd het stationsgebouw Turnhout van een fraaie perronoverkapping voorzien. Deze was afkomstig uit Antwerpen, waar de nieuwe Middenstatie (later Antwerpen Centraal) van architect Louis Delacenserie het oude stationsgebouw uit 1854 verving. De nieuwe en veel grotere overkapping overspande tien sporen. In Turnhout lagen slechts drie sporen onder de oude overkapping die in de jaren 1960 het veld moest ruimen wegens bouwvalligheid. Stationsgebouw Turnhout (perronzijde), circa 1910.
 
 
De stoom-, later diesel- en elektrische trams van de NMVB, passeerden het spoorwegstation alleen via de overweg en lieten het Stationsplein voor wat het was. Op spoor 1 staat een trein, getrokken door een 1B-locomotief van het type 1 (oud) van de 'chemins de fer de l'Etat Belge' (EB), gereed voor vertrek naar Herentals. De overweg is al gesloten. De wissels worden bediend met trekstangen vanaf het houten seinhuis, rechts voor de overweg, en niet met trekdraden.
Stationsgebouw Turnhout (perronzijde), circa 1910.
 
 
De stoom-, later diesel- en elektrische trams van de NMVB, passeerden het spoorwegstation alleen via de overweg en lieten het Stationsplein voor wat het was. Desalniettemin kon je vanuit Turnhout per tram naar alle windrichtingen, zoals Hoogstraten, Poppel, Arendonk, Mol, Zichem, Geel, Oostmalle, Lier en Antwerpen. Vanaf 1948 werd het tramwegnet geleidelijk aan opgeheven. Op 31 augustus 1960 reed de laatste elektrische tram van Turnhout naar Antwerpen. De autobussen hadden het vervoer overgenomen.
 
 
Stationsgebouw Turnhout (straatzijde), circa 1910.
 
 
Stationsgebouw Turnhout (straatzijde), circa 1910.
 
 
Stationsgebouw Turnhout (straatzijde), circa 1920.
 
 
KD 310-02    15-05-1992         NMBS, stationsgebouw Turnhout (straatzijde). Het stationsgebouw wordt sinds 6 juli 1999 beschermd als monument.
 
 
ZW 036-32          18-09-1976         NMBS, locomotief 6281 staat met trein 3712 (Turnhout - Herentals), bestaande uit M1-rijtuigen, gereed voor vertrek te Turnhout. Tot de elektrificatie in 1984 werd de sporenligging ter hoogte van de perrons in Turnhout nooit gewijzigd. Bij wijze van spreken had de NMBS zo weer een perronoverkapping in dezelfde vorm als vroeger kunnen herbouwen.
 
 
ZW 036-33          18-09-1976         NMBS, locomotief 6281 staat met trein 3712 (Turnhout - Herentals), bestaande uit M1-rijtuigen, gereed voor vertrek te Turnhout.
 
 
ZW 013-08          30-07-1974         NMBS, stationsgebouw Turnhout (perronzijde). De goederenloods is nog volop in gebruik voor de aan- en afvoer van stukgoederen.
 
 
ZW 322-09            14-05-1991         NMBS, Turnhout, stationsgebouw en goederenloods (perronzijde).
De reizigersdienst tussen Turnhout en Tilburg werd per 7 oktober 1934 opgeheven. In 1959 reden er voor het laatst reizigerstreinen op het traject Aarschot - Herentals - Turnhout. Wel bleef goederenvervoer mogelijk. In 1970 werd het baanvak Herentals - Turnhout voor reizigers gereactiveerd, in aansluiting op de dienst tussen Antwerpen - Lier - Herentals - Mol - Neerpelt/Hasselt. Het baanvak Aarschot - Herentals bleef echter gesloten voor reizigers. Later werd dit ook nog gesloten voor goederen. Inmiddels is dit helemaal opgebroken en deels in gebruik als fietspad.
 
 
ZW 322-08            14-05-1991         NMBS, Turnhout, goederenloods (perronzijde). Tot in 1965 werd Turnhout nog wel aangedaan door stoomlocomotieven in de goederendienst. Nadien was het een diesellocomotief die elke dag met de dagelijkse buurtgoederentrein in Turnhout kwam. Vanaf 1970 reden diesellocomotieven van de reeks 62/63 de volledige reizigersdienst. Met ingang van 3 juni 1984 was Turnhout elektrisch bereikbaar. Tegelijk met de elektificatie had de 'goederenkoer' aan de westzijde van het emplacement plaats gemaakt voor autoparkeerplaatsen en was spoor 3 opgebroken. De goederenloods aan de oostzijde kwam in de jaren tachtig leeg te staan, omdat het stukgoederenvervoer steeds meer over de weg werd afgehandeld.
 
 
KD 279-22           11-07-1991         NMBS, 7005, rangerend te Turnhout. Tot in de jaren negentig was er nog vervoer van wagenladingen mogelijk naar en van Turnhout. De locomotief is voor museumdoeleinden behouden gebleven.
 
 
KD 279-21           11-07-1991         NMBS, 644+643+637, trein IR 1763 (Turnhout - Herentals), gereed voor vertrek te Turnhout.
 
 
KD 270-30           14-05-1991         NMBS, 174, trein IR 1767 (Turnhout - Herentals), gereed voor vertrek te Turnhout.
 
 
KD 270-34           14-05-1991         NMBS, stationsgebouw Turnhout (perronzijde). Aan de linkerzijde bevindt zich nog altijd de muur, waarop eertijds de perronoverkapping rustte.
 
 
KD 270-31           14-05-1991         NMBS, 174, trein IR 1767 (Turnhout - Herentals), gereed voor vertrek te Turnhout.
 
 
22-09-2010         2636      Rechts NMBS, 2701, tr. IC 3436 (v. = 15.05 u.) en links: 410+333, tr. IR 4915 (v. = 15.22 u.), Turnhout. Inmiddels is het beeld qua rollend materieel grondig gewijzigd, zelfs dubbeldeksmaterieel in IC-treinen komt in Turnhout.